Ένα υπέροχο κείμενο λάβαμε απο τον συγχωριανό μας Περικλή Τσάκαλο που καταγράφει με ένα λιτό τρόπο εμπειρίες και βιώματα τα παλαιότερα χρόνια στον Αετό. Ο Περικλής είναι μια μεγάλη προσωπικότητα, η ζωντανή ιστορία για το χωριό μας που έχει πολλά να μας διηγηθεί. Έζησε στο χωριό, στο βουνό και στις καλύβες. Εδώ μιλάει για ένα αναπόσπαστο παραδοσιακό εργαλείο της τότε καθημερινής ζωής, τον αργαλειό. Αυτό το κείμενο ελπίζουμε να αποτελέσει το έναυσμα και για άλλους να καταγράψουν και να κάνουν εργασίες και για άλλα θέματα που έχουν σχέση με την παράδοσή μας για να κρατήσουμε ζωντανές της μνήμες. Ο ίδιος μάλιστα μας υποσχέθηκε ότι θα στείλει και άλλα παρόμοια κείμενα.
Όταν ήμουνα μικρό παιδί, μεγαλώνοντας στο χωριό, ήταν τόσα πολλά πράγματα που μου έκαναν τρομερή εντύπωση και προκαλούσαν στην άγρια παιδική μου ηλικία, την περιέργεια και τον θαυμασμό. Ακόμα και σήμερα που μεγάλωσα και έζησα τη ζωή, εκείνος ο θαυμασμός δεν έχει σβήσει, παραμένει ζωντανός.
Ιδιαίτερα για ορισμένα πράγματα, καταστάσεις και ανθρώπους της εποχής εκείνης. Πάνω από όλους τους ανθρώπους, η μάνα μου με εκείνη την αδάμαστη, σπιρτόζικη, ενεργητικότητα και ζωηράδα, ποτές δεν την είδα άνεργη. Καθώς επίσης και όλες οι χωριανές γυναίκες, ήταν ταγμένες στο καθήκον της καθημερινής ζωής με την άοκνη και άγρυπνη φροντίδα για τα πάντα, το σπίτι, το νοικοκυριό, τον άντρα ,της φροντίδας για το μεγάλωμα των παιδιών, και όχι λίγα παιδιά.
Η κάθε οικογένεια είχε το λιγότερο τρία, τέσσερα και μέχρι έξη, η μάνα μου γέννησε έντεκα! Η φτώχεια ήταν γενικός κανόνας σε όλα τα νοικοκυριά, λίγο πολύ όλοι ήταν βιοπαλαιστές. Οι γυναίκες εκτός από την φροντίδα για τα παιδιά και τις δουλειές μέσα στο σπίτι, εργάζονταν παντού, στους κήπους στα χωράφια, στο όργωμα, στη σπορά, στο σκάλισμα, το πότισμα, το θέρισμα, το αλώνισμα, το μάζωμα, το ξεφλούδισμα, το άπλωμα στον ήλιο στους αλευρόμυλους να κάνουνε αλεύρι.
Απ’ όλα τα σύνεργα και εργαλεία που χρησιμοποιούσαν στην καθημερινή τους ζωή για τις δουλειές για να πετύχουν στο έργο τους όπως γάστρες, ταψιά τηγάνια, κακάβια, καρδάρες, μποτινέλους και τόσα άλλα όπως βαρέλες να κουβαλούν το νερό από τις βρύσες, τα σκαφίδια να πλένουν τα ρούχα και τόσα άλλα.
Αλλά το σπουδαιότερο απ’ όλα που μού έκανε μεγάλη εντύπωση και θαυμασμό ήταν ο αργαλειός, η ανέμη και η ρόκα για το γνέθιμο του μαλλιού. Ο αργαλειός, αυτό το υπέροχο πανάρχαιο εργαλείο, που δεν έλειπε από κανένα νοικοκυριό, όλες οι γυναίκες ήταν τόσο ταλαντούχες, επιδέξιες και επιτήδιες, έπαιρναν το μαλλί να το γνέψουν με τη ρόκα να το κάνουν υφάδι, κι ύστερα να κάτσουν στον αργαλειό, να σχεδιάσουν να υφάνουν και παράγουν τα υφάσματα, σκουτιά, τσόλια, φλοκάτες, κεντητά, πλουμιστά , καραμελωτά χειράμια όλων των ειδών, να βλέπεις και να τα καμαρώνεις. Όλες είχαν τέτοιο ζήλο και μεράκι για αυτό το επίτευγμα.
Αργαλειός στον Αετό στη δεκαετία του ’70. Υφαίνει η Ρήνα Τσακουβή υπό το βλέμα του αείμνηστου συγχωριανού μας Κώστα Λ.Καρανάσιου.
Νομίζω αυτήν την τέχνη την μάθαιναν από μικρά κορίτσια και πήγαινε από μάνα σε θυγατέρα. Δεν πιστεύω να υπήρχαν σχολεία για αυτήν την τέχνη. Ο αργαλειός επικρατούσε σε όλη τη Θεσσαλία στην ορεινή και στον κάμπο καθώς και σε όλόκληρη την Ήπειρο, πιστεύω και στην υπόλοιπη Ελλάδα και τα νησιά.
Είναι οπωσδήποτε πανάρχαιο Ελλήνικό σύνεργο, καθώς η Ελληνική μας μούσα το εξύμνησε υπέροχα!
Τιμή μεγάλη και τρανή
πούναι ο αργαλειός στο σπίτι
το κάθε δόντι του χτενιού
αξίζει μαργαρίτη
όπως ετούτο:
το κέντημα είναι γλέντημα
η ρόκα είναι σεργιάνι
κι αυτός ο δόλιος Αργαλειός
είναι σκλαβιά μεγάλη
Ο αγαπητικός της κοπελιάς γυρίζοντας στο χωριό καβάλα στ’ άλογό του τραγουδώντας:
Όσο ζυγώνω στο χωριό
τόσο καλοκαρδίζω
και ακούω μαγγάνια και βροντούν
ανέμες κι ανεμίζουν
ακούω και την αγάπη μου
στον Αργαλειό να υφαίνει.
Δεν γνωρίζω εάν σήμερα υπάρχουν χωριά που διατηρείται ο αργαλειός η όπως πολλά παραδοσιακά σύνεργα. Ίσως λόγω της εξέλιξης και της παγκοσμιοποίησης έχουν περάσει στην ιστορία, και ανήκει στο παρελθόν και στη μνήμη ορισμένων ρομαντικών εκείνης της εποχής.
Δεκέμβρης 2013 Βανκούβερ-Καναδάς
Περικλής Τσάκαλος
Το άρθρο έχει {hits}368{/hits} αναγνώσεις
